GNV-systeem Utrecht

Overzicht

Fileradar levert sinds 2018 de real-time wachtrijschatter en een kiemenspeurder in de gemeente Utrecht. Inmiddels zijn verspreid over de stad Utrecht 48 radardetectoren geïnstalleerd, verdeeld over drie deelgebieden: in het zuiden rondom de aansluitingen op de A12, rondom ’t Goylaan en sinds 2024 ook bij de Westelijke Stadsboulevard.

De informatie uit de wachtrijschatter en de kiemenspeurder wordt gebruikt om de doorstroming te verbeteren en congestie op ‘vervelende plekken’ te vermijden. In een uitgebreide studie is aangetoond dat het systeem rondom de aansluitingen bij de A12 leidt tot 18% minder voertuigverliesuren.

Kiemenspeurder

Eén van de doelen van het systeem is het uitstellen van het ontstaan van congestie op de parallelbaan van de A12. Op dit traject zitten drie zogenaamde ‘kiemen’, dat wil zeggen locaties waar regelmatig file ontstaat. Fileradar heeft een kiemenspeurder ontwikkeld, een algoritme dat op basis van real-time data uit meetlussen monitort of de situatie instabiel wordt en er file dreigt te ontstaan. Wanneer er kiemen dreigen te ontstaan, worden de toeritdoseringen op de aansluitingen op de parallelbaan gebruikt om verkeer te bufferen. Dit gaat verder dan de standaard toeritdosering, omdat drie opeenvolgende toeritten gecoördineerd worden aangestuurd. Door ook stroomopwaarts, in de stad, de wachtrijen te monitoren wordt voorkomen dat de terugslag van wachtrijen uit de hand loopt.

Op deze manier kan veel effectiever worden gestuurd op het uitstellen van het moment van ontstaan van file, tegen beperkte extra voertuigverliesuren in de stad. Netto leidt het systeem tot 18% minder voertuigverliesuren.

Webinterface

Fileradar levert sinds 2018 ook een eigen webinterface voor de gemeente Utrecht en betrokken partners. De webinterface wordt door Fileradar zelf gehost en ontvangt streaming data van de 48 radardetectoren, die door Hoeflake worden beheerd op glasgezel zijn aangesloten. 

In de webinterface is de actuele situatie op de A12 te zien (de rode ‘slang’ hieronder), evenals de actuele situatie op alle opstelvakken in de stad. Bovenstaande situatie toont een drukke middagspits, waarbij zowel de snelweg als diverse stedelijke vakken rood kleuren. 

De webinterface kan zelfs worden gebruikt om in real-time de individuele voertuigobservaties van de geïnstalleerde radars te bekijken. Onderstaande video toont een voorbeeld.

Gemeente Utrecht
Technolution
Arane
Hoeflake

AFM Rotterdam

Overzicht

De Maastunnel in Rotterdam is al sinds 1942 in gebruik. Het Rijksmonument ging in 2017 dicht voor een grootschalige renovatie. Onderdeel van de renovatie was ook een volledig nieuw veiligheidssysteem: het Adaptief File Management systeem (AFM). Om de veiligheid van voertuigen in de tunnel te garanderen wordt in real-time gemonitord hoeveel voertuigen zich in de tunnel bevinden en of er stroomafwaarts van de tunnel voldoende ruimte is om deze voertuigen in het geval van een calamiteit ‘kwijt’ te kunnen.

Fileradar ontwierp, bouwde en testte een wachtrijschatter, die in real-time een beeld vormt van alle wachtrijen in de aan- en afvoerende wegen naar en van de Maastunnel. Speciaal hiervoor zijn 79 radardetectoren opgehangen in Rotterdam, die via 4G hun data naar de modules van Fileradar streamen. Elke 10 seconde levert de wachtrijschatter een schatting van de wachtrijen op individuele rijstroken in 59 opstelvakken.

Ook wordt data gebruikt van 14 VRI’s, die in real-time VLOG streamen naar de fractieschattermodule van Fileradar. Deze filtert fouten uit de VLOG en berekent vervolgens de real-time fracties die aangeven hoe het verkeer zich verdeelt over het Rotterdamse verkeersnetwerk van opstelvak naar optelvak.

Real-time sturen met de wachtrijschatter

Op basis van de wachtrijschatter en de bijbehorende fractieschatte wordt met een algoritme bepaald of de uitstroom stroomafwaarts van de tunnel moet worden bevorderd door meer groen te geven. Als dat niet lukt (omdat het te druk is), wordt de instroom naar de tunnel beperkt. De sturingsalgoritmes zijn ontwikkeld door Arane Adviseurs en geïmplementeerd door Technolution. Via een Enterprise Service Bus werken de modules van Fileradar samen met deze sturingsmodules.

Actief beheer

Het AFM-systeem is sinds 2019 operationeel. Fileradar levert een web interface om real-time mee te kunnen kijken, heeft een storingsdienst om optredende problemen snel te kunnen verhelpen en zorgt voor updates aan de configuraties, zodat de situatie in de algoritmes altijd klopt met de situatie op straat. Aangezien het invloedsgebied van de Maastunnel behoorlijk groot is, komt het regelmatig voor dat de wegconfiguratie verandert, of dat 1 of meer van de 79 radars wordt verplaatst, vervangen of gedraaid. Daarom vinden er jaarlijks meerdere updates plaats aan de configuratie.

Webinterface

Fileradar heeft voor de gemeente Rotterdam en betrokken partijen die beheer uitvoeren (Technolution en ARS TT&T) een web interface ingericht. In de interface wordt een overzicht getoond van de real-time situatie van alle wachtrijen. Daarnaast kan de status van alle radardetectoren worden bekeken. Per radardetector kan zelfs de ruwe data worden gevisualiseerd van de individuele voertuigobservaties (zie video hieronder). Op basis van deze webinterface worden oorzaken van problemen snel gevonden en opgelost. Fileradar verzorgt zelf de hosting van de webinterface, terwijl de rekenmodules worden gehost in de productieomgeving van de gemeente Rotterdam zelf. Communicatie verloopt via een IPSec tunnel.

Gemeente Rotterdam
Technolution
Arane
ARS T&TT